پیامدهای نگاه اقتصادی به حقیقت وقف

author

ناصر جهانیان عضو هیئت علمی گروه اقتصاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

Abstract:

نهاد وقف یکی از مهم‌ترین نهادهای بخش خیرخواه در جوامع اسلامی است. با توجه به تحول ساختار اقتصادی جوامع و کاهش سهم ثروت‌های طبیعی و مولد و افزایش شدید و روبه‌گسترش سهم ثروت‌های نرم‌افزاری در ثروت ملی آیندة این نهاد از لحاظ اهمیت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. از آنجا که ثروت‌های نرم‌افزاری عین نیستند و در تعریف سنتی وقف[تحبیس عین و تسبیل منفعت] قرار نمی‌گیرند ضرورت تغییر نگاه مبتنی بر فقه اسلام برای شناخت مجدد حقیقت وقف احساس می‌شود. این تحقیق اکتشافی است و بنابراین، پرسش اصلی این است که: «آیا می‌توان با استفاده از تعریف وقف ازیک‌سو، و تعریف ثروت(مال) به دارایی(اصل) و درآمد(غلّه یا منفعت) از سوی دیگر، به حقیقت این نهاد رسید؟». پاسخ به این پرسش اصلی یا روش تجزیه و تحلیل داده‌ها «تحلیلی- توصیفی» می‌باشد. روش تحقیق در مرحله گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای است. در استنتاج‌های قرآنی، حدیثی و فقهی مطابق روش تحلیل متون، و در بحث‌های اقتصادی به روش تحلیلی عمل می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

حقیقت ماورائی قرآن از نگاه صدر المتألهین

یکی از مباحث مهم در عرصة قرآن پژوهی جستجو از حقیقت و ماهیت قرآن ورای ظاهر و ساختار کنونی آن است. پاسخ به این پرسش برای حل مسائلی همچون تعدد و نزول قرآن بسیار راهگشاست. صدر المتألهین شیرازی هم رأی با گروهی دیگر از اندیشه وران قرآنی معتقد است قرآن از عالم امر به عالم خلق فرود آمده است و بدین خاطربه آن قرآن و فرقان گفته می شود. به خاطر ویژگی های عالم امر، قرآن دارای هویت و حقیقت ماورایی بحث و بسیط...

full text

بررسی فقهی اقتصادی مالکیت وقف

full text

نگاه انتقادی گاتینگ به الگوهای معرفت شناختی مستقل از حقیقت در باور به وجود خدا

گری‌گاتینگ(Gary Gutting) از فیلسوفانی است که در زمینه‌ فلسفه‌ دین آراء ارزشمندی دارد. وی رویکردهای فیلسوفانی مانند ویتگنشتاین، آکویناس و پلانتینگا را در مواجهه با توجیه باورهای دینی رویکرد مستقل از حقیقت می‌نامد و البته چنین رویکردی را نادرست می‌داند. در خصوص رویکرد ویتگنشتاینی گاتینگ معتقد است غیر دین‌داران نیز با شناخت قوانین حرکت‌های بازی زبانی دین تاحدی هرچند اندک زبان دین را فهم کرده و می‌...

full text